آموزش نت خواندن

الفبای موسیقی نت می باشد

تعریف نت

علامتی است که بوسیله آن صداهای موسیقایی نوشته شده ، سپس خوانده و اجرا می شود

برای بیان نت دو نظام وجود دارد

هجایی

Do          Re        Mi        Fa       Sol        La       Si

نظام الفبایی

C        D          E       F        G        A          B

سی        لا      سل       فا     می          ر        دو

خطوط حامل :

پنج    خط   موازی  و  با فاصله  معین  و  یکسان  نسبت  به  هم می با شد که  نت ها  بر روی  خطوط و ما بین خطوط قرار می گیرند و خطوط حامل را از پایین به بالا می شماریم.

درحالت کلی نت ها به چهار صورت بر روی خطوط حامل قرار می گیرند

1 پنج نت  بر روی خطوط قرار    میگیرد

2 چهار نت بین خطوط قرار میگیرد

3-یک نت از پایین چسبیده به خط اول قرار می گیرد

4-یک نت از بالا چسبیده به خط پنجم قرار می گیرد

خطوط اضافه :

گستره صدایی ما بیشتر از این 11 نت می باشد که برای دستیابی به آن از خطوط اضافه کمک می گیریم

نت های بالا و پایین خطوط حامل با خط اضافی

کلید :

 علامتی است که سمت چپ خطوط حامل قرار می گیرد و نام و موقعیت نت را روی خطوط حامل مشخص می کند

انواع کلید در موسیقی:                

کلید سل                    کلید فا                       کلید دو

در گیتار فقط کلید سل کاربرد دارد

 هنگامی که این کلید اول خطوط حامل قرار می گیرد ، نتی که روی خط دوم حامل قرار می گیرد سل نام دارد

کشش نت در موسیقی:

به مدت زمان ماندگاری صدای هر نت کشش نت گفته می شود

سکوت در موسیقی :

نبودن صدا..... که معادل هر کشش نت سکوتی وجود دارد

ریتم :

به کارگیری انواع  کشش ها و سکوتها ( ضرب آهنگ ) به طوری که از نظر زمانی با هم هماهنگ باشند

ضرب در موسیقی :

واحدی زمانی در موسیقی می باشد که به کمک آن کشش ها  سوکتها را در موسیقی اجرا می کنیم .  ضرب  را  میتوانیم با شمارش  بوسیله حرکات رفت و برگشت دست یا پا نگهداریم

انواع  نت : 

نت گرد:

واحد کشش در موسیقی می باشد . به این معنا که کشش زمانی نت های دیگر نسبت به این نت سنجیده می شود

نت سفید :

این نت از لحاظ زمانی 2/1 واحد کشش زمانی که همان نت گرد است می باشد

نت سیاه:

این نت از لحاظ   زمانی4/ 1 واحد کشش زمانی که همان نت گرد است می باشد . البته این نت به زبانی دیگر 2/1 کشش زمانی نت سفید می باشد

نت چنگ :

این نت از لحاظ   زمانی8/ 1 واحد کشش زمانی که همان نت گرد است می باشد . البته این نت به زبانی دیگر 2/1 کشش زمانی نت سیاه می باشد

نت دو لا چنگ :

این نت از لحاظ   زمانی16/ 1 واحد کشش زمانی که همان نت گرد است می باشد . البته این نت به زبانی دیگر 2/1کشش زمانی نت چنگ می باشد

نت سه لا چنگ :

این نت از لحاظ   زمانی32/ 1 واحد کشش زمانی که همان نت گرد است می باشد . البته این نت به زبانی دیگر 2/1کشش زمانی نت دو لا چنگ می باشد

 درخت نت :

نکته :
 برای  کشیدن دم نت  هرگاه نت از خط سوم بالاتر بود دم آن را به سمت پایین می کشیم   هنگامی که پایین تر از خط سوم بود به سمت بالا می کشیم

میزان:

قطعه  موسیقی را به قسمت های کوچکی از لحاظ  زمان بندی تقسیم بندی می کنیم که به هر کدام از این  قسمتها میزان می گوئیم .

خط میزان:

خطوطی است عمود بر خطوط حامل که میزان ها را از یکدیگر متمایز می کند به عبارت دیگر:

خطهای عمودی که خط را به قسمت های مساوی تقسیم می کند خط میزان گویند.

دولا خط

یعنی یک میزان یا چند میزان قبلی تکرار می شود.

تکرار آهنگ

برای اینکه آهنگ ساز قسمت هایی از آهنگ را دوباره نویسی نکند از این علامت استفاده می کنند.

کسر میزان:

عدد کسری می باشد که  جلوی کلید سل قرار می گیرد . در آن صورت کسر به معنی تعداد ضربهای داخل هر میزان می باشد .

مخرج کسر نشان دهنده نوع واحد ضرب می باشد (سفید، سیاه، ،چنگ،...)

به طور مثال در کسر میزان 4/4 صورت کسر به این معناست که در هر میزان باید چهار ضرب قرار گیرد  و مخرج کسر به ما نشان می دهد که هر ضرب به شکل سیاه می باشد .

به عبارت دیگر کسر میزان در ابتدای پنج خط حامل نوشته می شود و به صورت خط کسری که بالا و پایین آن دو عدد قرار می گیرد که عدد بالا نشان دهنده ی تعداد ضرب در میزان ها می باشد و عدد پایین ارزش زمانی نت اصلی را مشخص می کند.

توضیح بیشتر:

برای  رسیدن به نت  تک ضرب عدد مخرج  کسر را مستقیما به نت گرد نسبت می دهیم  .  در این حالت  نت گرد  برابر چهار ضرب می شود . همانطور که می دانید نت سفید 2/1 نت گرد است . در نتیجه نت سفید برابر با دو ضرب می شود . این نت نت تک ضرب ما  نیست .  پس  تقسیمات را ادامه  می دهیم  .  نت سیاه 2/1 نت سفید است  .  در نتیجه برابر با یک ضرب می شود ، اکنون نت  تک ضرب که همان نت سیاه است را بدست آورده ایم . پس در میزان 4/4 چهار نت سیاه در هر میزان خواهیم داشت.

نقطه کنار نت :

نقطه کنار نت  نیمی از کشش زمانی نت را به همان نت می افزاید  . به طور مثال : نت سفید برابر دو ضرب است ، حال  اگر نقطه کنار آن قرار گیرد نیمی از کشش زمانی آن را که یک   ضرب می شود به آن می افزاید ، پس نت سفید نقطه دار برابر با سه ضرب می شود.

فاصله:

فاصله بین دو نت عبارتست از  مسافت بین دو نت از لحاظ زیری یا بمی

نیم پرده :

کوچک ترین فاصله در موسیقی کلاسیک نیم پرده می باشد

اکتاو:

اگر از هر نت با شمارش خود نت هشت نت به سمت جلو حرکت کنیم به همان نت با صدای زیر تر می رسیم که به آن اکتاو نت می گوئیم .

برای مثال حالت طبیعی گام دو:

دو  ر  می  فا  سل  لا  سی

فاصله بین نت ها :

در حالت کلی اگر از نت دو حرکت کرده و تا اکتاو آن برویم ( که همان نت دو با صدای زیر تر می باشد ) فاصله بین نت ها به صورت زیر می باشد:

Do   تا Re  یک پرده ( هر دو نیم پرده برابر با یک پرده می باشد)

Re تا   Mi  یک پرده

Mi  تا Fa    نیم  پرده

Fa  تا   Sol  یک  پرده

Sol  تا   La  یک پرده

La   تا  Si    یک پرده

Si  تا Do     نیم پرده

همانطور که می بینید دو استثنا وجود دارد ، بین می و فا ، سی و دو نیم پرده فاصله می باشد . این قاعده کلی می باشد و به عنوان یک قانون به خاطر می سپاریم

زیری و بمی نت ها:

هرگاه روی خطوط حامل به سمت بالا حرکت کنیم صدا زیر می شود و هنگامی که به سمت پایین حرکت می کنیم صدا بم می شود

علائم تغییر دهنده :

دیز(#) :

هرگاه این علامت قبل از نتی قرار گیرد آن نت را نیم پرده زیر می شود.

بمل(b) :

هرگاه این علامت قبل از نتی قرار گیرد آن نت را نیم پرده بم می شود.

بکار ( ם ) :

این علامت تاثیر علامت های دیز یا بمل را از بین می برد

علائم ترکیبی:

علامتهای دیز یا بملی که جلوی کلید سل و قبل از کسر میزان قرار می گیرند و تاثیر آن به این صورت است که تمامی نت ها مورد نظر در هر اکتاوی را نیم پرده زیر یا بم می کنند

علائم عرضی :

هرگاه این علائم داخل میزان بیاید تاثیر آنها فقط روی همان اکتاو و تا انتهای همان میزان می باشد و یا اینکه توسط بکار داخل میزان تاثیر آنها از بین ببرد.

قوی و ضعیف بودن ضرب در میزان :

به طور کلی اولین ضرب تمامی میزان ها قوی میباشد و ضرب میانی میزان نیمه قوی ، و بقیه ضرب ها ضعیف می باشد

سنکوپ :

از ادامه یافتن صدای ضرب ضعیف به روی ضرب قوی سنکوپ به وجود می آید

ضد ضرب :

هر گاه در حالت سنکوپ به جای ضرب قوی سکوت قرار گیرد حالت بوجود آمده ضد ضرب نام دارد

بعضی علایم در موسیقی معمول می باشد و دانستن انها ضروری  تعدادی از این علایم به قرار زیر می باشد

خط اتصال:

خطی است که گروهی از نتها را به هم متصل می کند یا زیر مجمو عه قرار می دهد.

 اتصال روی دو نت بالا رونده: نت دست باز را نواخته و انگشت را به طور سنگین روی پره سیم مربوطه می اندازیم.

اتصال روی دو نت پایین رونده: برای اولین نت مضراب زده و بعد انگشت دوم را با شدت بلند کنید تا نت دوم به صدا در آید.

خط اتصال روی یک سیم: انگشت خود را روی نت اول قرار دهید و به سیم ضربه بزنید بعد انگشت دیگر روی نت بیفتد ولی انگشت قبلی را بر ندارید.

خط اتحاد:

خطی است که دو نت همنام را به هم متصل میکند. در اجرا به این معنی است نت اول را اجرا کرده ولی نت دوم را اجرا نمی کنیم و اجازه می دهیم صدای نت اول به اندازه ی کشش زمانی نت دوم هم کشیده شود

لگاتو:

خطی است که دو نت غیر همنام را به هم متصل می کند.در اجرا به معنی این است که نت اول را به صدا در آورده و ادامه صدا را روی نت دوم بدون به صدا در اوردن نت توسط دست راست یا مضراب یا ارشه یا . . .  ِ توسط دست چپ بوجود آوریم

دولا خط تکرار:

قطعه ی ما بین این دولا خط را  یک بار تکرار می کنیم. اگر ابتدای  قطعه  بود در قسمت شروع قسمت تکرار شونده نیازی به گذاشتن دولا خط تکرار نیست

خطوط ولتا:

در اجرای قطعه هنگامی که به خط ولتای 1 ان را اجرا کرده و با دیدن دولا خط تکرار قسمت مورد نظر را تکرار می کنیم حال در تکرار وقتی که به خطوط ولتا میرسیم دیگر خط ولتای شماره ی 1 را اجرا نمی کنیم و خط ولتای 2 را اجرا کرده و ادامه می دهیم

: D.C all fine

این علامت در انتهای قطعه می اید و به این معنی که از ابتدای قطعه شروع کرده و تاfine  را اجرا کنید.

تبلجر:

تبلچر خوانی راهی برای فرار از نت خوانی نیست

تبلچر روشی بسیار ساده برای درک و نواختن نت های موسیقی بدون فراگیری اصول اصلی نت خوانی می باشد . از  آنجایی که  اینروش با نقص هاو کمبود هایی از لحاظ  موسیقی روبرو می باشد به هنرجویان توصیه می کنیم که مبنای خود  را در موسیقی بر پایه نت خوانی قرار دهند

این روش  به این صورت است که شش خط روی صفحه داریم که معادل شش سیم گیتار است و اعدادی که روی این خطوط قرار می گیرند معادل نیم پرده ای است که باید روی گیتارگرفته شود

بطور مثال اگرعدد 0 روی خط مربوط به سیم اول نوشته شود به این معنی است که روی گیتار می بایست سیم اول بطور آزاد نواخته شود و یا اگر 1 نوشته شود باید نیم پرده ی اول گرفته شود و...

در این  سیستم زمان بندی  وجود ندارد، که مشکل بزگی برای این سیستم است  ، البته در برخی  از کتاب ها  ،  متد ها و نرم افزار ها قوانین زمان بندی نیز  به صورت  قرار دادی به  اضافه  شده  که ممکن است در متد های  مختلف با  هم متفاوت باشند.

انواع سکوت ها :

 معادل هر نت سکوتی داریم که در تصویر زیر می بینید

شکل سکوت گرد با سکوت سفید شبیه هم هستند با این تفاوت که سکوت گرد  از  بالا به خطوط حامل چسبیده و سکوت سفید از زیر به خطوط حامل چسبیده است، برای اشتباه نگرفتن این  دو سکوت کافیست این تصور را داشته باشیم که سکوت گرد بخاطر این که  4  ضرب است  پس سنگین تر  بوده و  از خط پایین  افتاده  و سکوت سفید به دلیل انکه 2 ضرب است سبک تر بوده و روی خط قرار می گیرد